Η Ελλάδα στον 7ο ουρανό της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής διεθνώς: Τρία ασημένια μετάλλια, ένα χάλκινο, μία τέταρτη, μία έβδομη και μία ένατη θέση ο συνολικός απολογισμός της χώρας μας στην Ολυμπιάδα εκπαιδευτικής ρομποτικής του 2019 που φιλοξένησε η Ουγγαρία.
Νιώθουμε υπερήφανοι για τους μαθητές, για τους εκπαιδευτικούς-προπονητές τους και για τους γονείς που υποστηρίζουν με πάθος τις δραστηριότητες των παιδιών τους.
Την ίδια στιγμή όμως προβληματιζόμαστε έντονα σχετικά με τα αποτελέσματα της εκπαιδευτικής έρευνας του ΟΟΣΑ, μέσω του διεθνούς προγράμματος PISA, στην οποία καταδεικνύεται ότι οι Έλληνες μαθητές δεν τα πηγαίνουν καθόλου καλά.
Αναφορικά η διαΝΕΟσις επισημαίνει ότι το ποσοστό των πολύ καλών μαθητών στη χώρα μας είναι πάρα πολύ χαμηλό -μόλις το 2,1% του συνόλου στις φυσικές επιστήμες, για παράδειγμα. Το αντίστοιχο ποσοστό για τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 7,7%, για την Εσθονία είναι 13,5%, ενώ στην περίπτωση της Σιγκαπούρης φτάνει το ιλιγγιώδες 24%.
Πώς είναι δυνατόν η χώρα μας να παρουσιάζει δύο εικόνες; Μία η οποία αξιολογείται και άλλη μία, την οποία κανένα από τα εν λόγω συστήματα αξιολόγησης δεν λαμβάνει υπόψη του! Ας λάβουμε υπόψη κάποιες συγκεκριμένες παραδοχές, τις οποίες αντλούμε από το World Economic Forum:
• Σε παγκόσμιο επίπεδο οι πρώτες δέκα θέσεις εργασίας (επαγγέλματα) σε ζήτηση το 2010, δεν υπήρχαν το 2004
• To 65% των μαθητών που φοιτούν σήμερα στα σχολεία θα καταλήξει να κάνει εργασίες που δεν έχουν εφευρεθεί ακόμη
• Οι μαθητές πρέπει να προετοιμαστούν για θέσεις εργασίας που δεν έχουν δημιουργηθεί, για τεχνολογίες που δεν έχουν επινοηθεί, για την επίλυση προβλημάτων που δεν έχουν προβλεφθεί
Σκοπός του εκπαιδευτικού συστήματος
Η απάντηση σε όλα τα παραπάνω είναι ότι σκοπός του εκπαιδευτικού μας συστήματος θα πρέπει να είναι οι μαθητές μα αποκτήσουν δεξιότητες και να οικοδομήσουν αυτοπεποίθηση μέσω της γνώσης! Ας δούμε διεξοδικά την πορεία της εκπαιδευτικής ρομποτικής στην Ελλάδα, την οποία έχει οικοδομήσει ο εκπαιδευτικός οργανισμός WRO Hellas:
2004: Η World Robot Olympiad στοχεύει να συγκεντρώνει κάθε χρόνο νέους ανθρώπους από όλο τον κόσμο, με σκοπό να αναπτύξουν τις ικανότητές τους στη δημιουργικότητα και στην επίλυση προβλημάτων. Αυτό γίνεται διοργανώνοντας ανταγωνιστικούς διαγωνισμούς εκπαιδευτικής ρομποτικής, τους οποίους κάθε χρόνο φιλοξενεί διαφορετική χώρα. Η πρώτη χώρα που διοργάνωσε Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής WRO ήταν η Κίνα το 2004. Η χώρα μας συμμετείχε για πρώτη φορά στην Ολυμπιάδα το 2009.
2008: Ιδρύεται στην Ελλάδα ο Οργανισμός Εκπαιδευτικής Ρομποτικής και Επιστήμης (WRO Hellas). Σκοπός του οργανισμού είναι να αποτελέσει το όχημα σύνδεσης της εκπαιδευτικής κοινότητας της χώρας μας με την Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής WRO. Λειτουργώντας ως επίσημος Εθνικός Διοργανωτής για την Ελλάδα, τη σχολική χρονιά 2008-2009 διοργανώνει τον πρώτο Πανελλήνιο Προκριματικό Διαγωνισμό της Ολυμπιάδας Εκπαιδευτικής Ρομποτικής, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων.
Τον Νοέμβριο του 2009 η χώρα μας λαμβάνει για πρώτη φορά μέρος στην Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής WRO που φιλοξενεί το πολυτεχνείο Ποχάνγκ στη Νότιο Κορέα. Με όχημα τους διαγωνισμούς κάνουμε το πρώτο βήμα προς την εισαγωγή της μεθοδολογίας STEM (Science-Technology-Engineering-Mathematics) στην εκπαίδευση, συστήνοντας στην ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα τον πυρήνα του STEM, την εκπαιδευτική ρομποτική.
Το σχολείο αδυνατεί να ανταποκριθεί
Η δωδεκαετής, έως σήμερα, πορεία μας κατέδειξε τα εξής γεγονότα:
Το σημερινό σχολείο με τη δομή του αναλυτικού προγράμματος σπουδών αδυνατεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που περιγράφουμε. Οι λόγοι είναι αφενός η σύντομη λειτουργία του, από 08:30 έως και 13:30, όπως επίσης και η διάρκεια της κάθε διδακτικής ώρας -μόλις 40 λεπτά.
Διεθνείς μελέτες έχουν καταδείξει ότι πλέον της λειτουργικότητας, σημαντικοί παράγοντες είναι το άγχος των εκπαιδευτικών και η έλλειψη εμπιστοσύνης, εμποδίζοντας τη μάθηση μεταξύ των μαθητών τους. Οι μισοί και πλέον μαθητές εκνευρίζονται στη διάρκεια δοκιμασίας νέων πραγμάτων, ενώ άλλοι τόσοι αποφεύγουν να δοκιμάσουν δεύτερη φορά πράγματα στα οποία έχουν αποτύχει.
Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που βασίζονται στην κατασκευή και στην υλοποίηση projects είναι ένα κρίσιμο εργαλείο για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο σχολείο. Το σύνθημα που πρέπει να επικρατήσει είναι η απόκτηση δεξιοτήτων και η απόκτηση αυτοπεποίθησης γνώσης από κάθε μαθητή.
Το 90% και πλέον των μαθητών κατανοούν βιωματικά μέσω hands on activities.Οι περισσότεροι από αυτούς τους μαθητές βεβαιώνουν ότι κατανοούν πρόσθετα πράγματα. Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών θεωρούν ότι μέσω της πειραματικής διαδικασίας, οι μαθητές αποκτούν αυτοπεποίθηση και μαθαίνουν πρόσθετα πράγματα και τέλος, ο έτερος πόλος, οι γονείς υποστηρίζοντας τα παιδιά τους, τα βοηθούν να διατηρούν ή ακόμη και να αποκτούν αυτές τις πρόσθετες γνώσεις.
Εκπαιδευτική Ρομποτική
Όπως έχω αναφέρει, η εκπαιδευτική ρομποτική στην πατρίδα μας αναπτύχθηκε κυρίως από τον WRO Hellas, με τη στήριξη πρωτοπόρων εκπαιδευτικών και γονέων. Η παρουσία μας στην Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής WRO έδινε και δίνει την ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς μας να αποκτήσουν πρόσθετη γνώση από εκπαιδευτικούς των τεχνολογικά ανεπτυγμένων χώρων.
Με την επιστροφή των εκπαιδευτικών μας στην Ελλάδα, άλλοι εκπαιδευτικοί από κάθε σημείο της χώρας που επιθυμούν, αποκτούν αυτή τη γνώση μέσω δωρεάν σεμιναρίων κατάρτισης που προσφέρονται με διά ζώσης συμμετοχή αλλά και εξ αποστάσεως.
Με τη σημαντική βοήθεια του στρατηγικού μας συνεργάτη COSMOTE κατορθώσαμε να ευαισθητοποιήσουμε, να ενημερώσουμε, να εφοδιάσουμε, να εκπαιδεύσουμε μαθητές και εκπαιδευτικούς σε κάθε σημείο της χώρας μας. Ασταμάτητα από την αρχή της σχολικής χρονιάς έως και τη λήξη, με δημιουργικότητα, φαντασία και πολλή προσπάθεια,δεκάδες μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί ασχολούνται με την εκπαιδευτική ρομποτική. Φτάσαμε στο σημείο η εκπαιδευτική ρομποτική να γίνει και μέρος της καθημερινής συζήτησης των ανθρώπων.
Ιωάννης Σομαλακίδης
Πρόεδρος Οργανισμού Εκπαιδευτικής Ρομποτικής και Επιστήμης WRO Hellas